Heterotrof Beslenme
HETEROTROF BESLENME : Organik maddeyi (besin) hazır kullanabilmektir. Bu şekilde beslenen canlılara heterotrof (tüketici) denir. Besinleri alma biçimine göre üçe ayrılırlar.
A– HOLOZOİK YAŞAM :Besinlerini katı ve büyük moleküller şeklinde alırlar. Sindirim, duyu organları, sinir ve kas sistemleri gelişmiştir.Otobur (otçul) :Bitkisel kaynaklı besinlerle beslenirler.
Çekirge, Koyun, Keçi, Kirpi, İnek gibi.Etobur (etçil) aha çok hayvansal besinlerle beslenirler. Köpek dişleri gelişmiştir. Kemirgen ve kuş türlerinin bazıları bu gruba örnektir.
Etçil – otçul (karışık) :Çoğunlukla omurgalıdırlar. Hem kesici hem parçalayıcı dişleri vardır. İnsan, bazı balıklar, bazı kuşlar bu gruba girer.
B– SİMBİOSİS (BİRLİKTE) YAŞAM :Bu grubu oluşturan canlılar ya birbirleri üzerinde ya da içinde yaşarlar. Faydalı ya da zararlı birlikler oluştururlar.Kommensalizm :Zararsız birliktir. Birlikte yaşayan iki canlıdan biri yarar sağlarken diğerine yararı ve zararı olmaz. Birliktelik zorunlu değildir. İnsanın ağız ve bağırsağındaki bazı bakteriler, köpek balığının karın bölgesine tutunan balıklar.
Mutualizm :Karşılıklı yararlanma esasına dayanan birlikteliktir. Biri diğerinin eksiğini tamamladığından birliktelik zorunludur. Parazitlik :İki canlıdan biri yarar sağlarken diğeri zarar görür. Parazit canlılar sindirilmiş besinleri hazır aldıkları için sindirim enzimleri körelmiştir. Vücut içinde yaşayanlarına iç parazit denir. Tenyalar bağırsak solucanı ve kurtları buna örnektir.Vücudun dışına yerleşen parazitlere dış parazit denir. Bit, pire, kene dış parazittirler.
Simbiosis Yaşam Şekilleri
C– SAPROFİT YAŞAM :Sindirim sistemleri tam gelişmemiştir. Bazıları besinlerini ortamdan yarı sindirilmiş sıvılar halinde alırlar. Bazıları ise ortama salgıladıkları enzimleriyle kendi besinlerini kısmen sindirirler. Bu işi yaparken organik artıkları bitki ve hayvan ölülerini parçalayarak birikmelerini önlerler. Böylece doğadaki madde devrine katkıda bulunurlar. Bazı bakteriler, maya, küf mantarları bu gruba girerler.
III. BÖCEKÇİL BİTKİLER :Yağmur sularının topraktaki mineralleri ve madensel tuzları sürükleyerek yoksullaştırdığı tropikal bölgelerde yaşarlar. Azot tuzlarını toprattan alamadıkları için böceklerin kitin tabakasını sindirerek azot gereksinimlerini karşılarlar. Fotosentez yaparlar. Irganım (nasti) hareketiyle böcekleri yakalayıp, hücre dışına salgıladıkları enzimleriyle sindirirler. Kapanlı, bezli ve borulu böcekçil bitkiler şeklinde gruplandırılırlar.
Sonuç oğada üretici – tüketici ve ayrıştırıcı (saprofit) canlılar arasında bir ilişki ağı olmalıdır.Bu üç canlı grubu arasındaki ilişki birbirlerinin oluşturdukları ürünleri kullanmak şeklinde olur.Fiziksel bir çevrede gerçekleşen ilişki ağı Ekosistem (yaşama birliği) olarak ifade edilir.
0 Yorum:
Yorum Gönder