Rahim Ağzı Kanseri

Kadınlarda en sık görülen kanserler arasında dördüncü sıradadır. En sık görülen kadın üreme sistemi kanseridir. Rahim kanseri genellikle menopoz sonrası yıllarda ortaya çıkmaktadır. Genellikle 40-60 yaşları arasındaki kadınlarda görülür.

Rahim kanseri denildiğinde rahim içini döşeyen endometriumdan ( rahim iç zarı) kaynaklanan kanserler anlaşılır. Endometrium kanseri de bir diğer adıdır. Rahim kanseri endometrium dokusunda geliştikten sonra kadın üreme sisteminin diğer organlarına da yayılma eğilimindedir.

İlk önce rahim ağzı ( serviks) ve tüplere ve yumurtalıklara doğru yayılır. Daha ilerlemiş hastalık durumlarında lenfatik damarlar aracılığı ile vücudun diğer bölümlerine atlar.


Risk Faktörleri:

- 60 yaş üstünde olmak,
- Şişmanlık,
- Progesteron içermeyen, sadece estrogenleri içeren hormon ilaçlarının uzun süre kullanımı,
- Adet kanamalarının küçük yaşlarda başlayıp ileri yaşlarda menopoza girilmesi,
- Doğum yapmamış olmak,
- Kendisinde veya ailesinde kalın barsak kanseri veya meme kanseri öyküsünün varlığı
- Tamoksifen (meme kanseri tedavisinde kullanılan bir hormon ilacı) kullanımı,
- Diyabet (şeker hastalığı),
- Hipertansiyon (tansiyon yüksekliği),
- Adet düzensizlikleridir.

Şikayetler:

Rahim kanserinin ilk bulgusu menopoz sonrası vajinal kanamadır. Hala adet görmekte olan kadınlarda ise düzensiz adet kanamaları şeklindedir. Menopoz sonrası kanaması olan veya 40 yaş sonrası artmış vajinal kanama şikayeti olan tüm kadınların rahim kanseri olma olasılığına karşı doktora başvurması gerekmektedir. Ayrıca periyodik jinekolojik muayeneler sırasında transvaginal ultrason ile rahim iç zarı (endometrium) kalınlığı ölçümüde rahim kanseri hakkında fikir verebilmektedir. Menopoz sonrası yıllarda kalınlaşmış bir endometrium kanser açısından değerlendirilmelidir. Pap-smear testi rahim kanseri erken tanısında kullanmaya elverişli bir test değildir.

Tanı:

Rahim kanseri tanısı rahim içersinden parça alınması ( probe küretaj veya fraksiyone küretaj) ve bu parçanın patoloji uzmanı tarafından değerlendirilmesi ile konur. Patolojik değerlendirmede rahim kanseri tanısı konmuşsa, kanser hücrelerinin davranış potansiyelini gösteren hücresel grade belirtilir. Bu aşamadan sonra rahim kanserinin yayılma derecesini saptamak için ek tetkikler yapılabilir.

Tedavi:

Rahim kanserinin tedavisinde cerrahi olarak rahmi almak ( histerektomi) temel prensiptir. Operasyon sırasında hastalığın yaygınlığını saptamak amacıyla karın içersinden örnek alınır. Tüpler ve yumurtalıklar çıkartılır. Bunlara ilave olarak alt karın bölgesi ve aort etrafındaki lenf bezlerinden örnekler alınır. Ameliyat sonrasında çıkartılan tüm parçalar patolojik değerlendirmeye alınarak hastalığın yaygınlığı saptanır.

Eğer kanser rahim dışarısına yayılmamışsa histerektomi tam kür sağlar. Ancak başka organlara veya lenf dokularına da yayılmışsa ek bir tedavi gerekecektir. İlerlemiş rahim kanserlerinde cerrahiden sonra radyasyon (ışın) tedavisi uygulanmaktadır. Çok özel bazı durumlarda ilaç tedavisi ( kemoterapi) rahim kanseri tedavisinde kullanılmaktadır.

Rahim kanserine karşı en iyi savunma erken tanıdır.

Rahim kanserinde erken tanı için öneriler;

1- 40 yaşın üstündeki bir kadında rahim ağzı smearlerinde normal görünümlü bile olsa endometrial hücreler veya atipik glandüler hücreler saptanırsa endometrial biopsi (kürtaj)yapılmalıdır.
2- Menopoz sonrası herhangi bir kanamada veya menopoz öncesi şiddetli veya düzensiz kanamada endometrial biopsi ve endoservikal küretaj yapılmalıdır.
3- Yüksek riskli kadınlarda rutin endometrial sitoloji önerilmektedir.

Korunmak için sonuç olarak;

Aşırı kilo alımının engellenmesi, karşılıksız östrojen alınmaması ve kanserleşme potansiyeli olan rahim hastalıklarının uygun tedavi edilmesi gerekiyor.