William Morris
1834-1896
William Morris, İngiliz şair, sanat yazarı, ressam, desinatör ve tasarımcıdır. Duvar kağıdı ve baskılı kumaş tasarımlarıyla İngiliz Sanatlar ve Zanaatkarlar ( Arts and Crafts ) akımının kurucusu hatta bir nevi babası olarak görülür.
William Morris, 24 Mart 1834 yılında İngiltere'de dünyaya geldi. Marlborough ve Exeter kolejlerinden sonra öğrenimine Oxford'da devam etti. Burada tanıştığı Jane Burden ile 26 Nisan 1859 yılında evlendi. Çiftin Jane ve Mary adlarında iki kızları oldu.
Oxford yıllarında tanıştığı Dante Gabriel Rosetti, Edward Burne-Jones, Ford Madox Brown ve Philip Webb ile 1861 yılında kurdukları atölyede dekoratif sanat alanında büyük gelişmeler kaydettiler. Özellikle duvar kağıdı tasarımları, baskılı ve işlemeli tekstil kumaşlar, halılar, vitray ve seramik çalışmalarıyla beğeni topladılar.
Morris'in arkadaşı Philip Webb ile birlikte Londra Bexleyheath'de inşa ettiği "Red House" (Kırmızı Ev) sanatçının en ünlü yapıtlarından biri oldu. Adını inşasında kullanılan kızıl tuğlalardan alan bu ev, Arts and Crafts akımı etkilerini taşıyan ilk sanat eseri olmasıyla da önem kazandı. Sussex'deki "Standen House" da yine aynı ikiliye ait bir eserdir.
1874 yılında Rosetti ve Ford Madox Brown'un ortaklıktan ayrılmalarıyla, Morris & Company adıyla yeni bir şirket kurdu ve çalışmalarına yalnız devam etti. Özellikle kumaş ve duvar kağıdı tasarımları büyük beğeni topladı. Atölyenin oldukça geniş bir üretim ve hizmet anlayışı vardı. Burası erken Arts and Crafts tasarımlarının ikonik örneklerinden meydana geliyordu: Ortaçağ emsallerine benzeyen ağır mobilyalar, Britanya'nın özel evlerinde ve kiliselerinde rastlanan gösterişli renkli camlar, yerli üsluptan etkilenen sandalye ve kanepeler ve tabii şirketin en büyük ticari başarısı sayılan duvar kağıtları ve tekstil tasarımları.
1891 yılında Londra Hammersmith'de Kelmscott Basımevi'ni kurdu. Burada yaptığı çalışmalarla baskı ve kitap tasarımına büyük katkılarda bulundu. Morris’in kullandığı özel harf karakterleri ve desenler, sonraki nesillere bu alanda esin kaynağı oldu. Basımevi 1898 yılına kadar hizmet verdi.
Morris aynı zamanda bir şair ve sanat yazarıydı. Seçkin şiirlerini topladığı "The Earthly Paradise" (Dünya Cenneti) kitabı ile bu alanda da ün kazandı.
Sanatçı yaşadığı çevre ve dünya sorunlarıyla da ilgiliydi. İlk İngiliz sosyalistlerden olan Morris ve kızı Mary, Eleanor Marx ve Engels ile yaptıkları çalışmalarla sosyalist harekete öncülük ettiler. "A Dream of John Ball" (John Ball 'un Rüyası) adlı nesiri bu alanda verdiği en önemli eser oldu.
William Morris, 3 Kasım 1896 yılında İngiltere'de öldü.
Günümüzde "William Morris Derneği" sanatçının düşüncelerini ve eserlerini dünya ile paylaşmaktadır. Ayrıca 1950 yılında Lloyd Park'ta açılan "William Morris Müzesi", Morris ve arkadaşları Edward Burne-Jones, Philip Webb, Dante Gabriel Rosetti, Ford Madox Brown'a ait sayısız duvar kağıtları, dokuma ve işlemeli kumaşlar, kilimler, halılar, mobilyalar, çini ve vitray çalışmalarını sergilemektedir. Sanatçının Londra Bexleyheath'de şehir meydanında bir büstü vardır. Bu büst inşa ettiği "Kırmızı Ev" onurununa 1996 yılında yapılmıştır.
0 Yorum:
Yorum Gönder