İstiare Sanatı

Edebiyatta kullanıldığı anlamıyla istiare, bir sözcüğü kendi anlamı dışında kullanarak, bir şeyi benzediği başka şeylerin adıyla anma sanatıdır.Diğer adı eğretilemedir.

Benzetmenin iki temel öğesi vardır, benzeyen ve benzetilen. İstiare bunlardan birinin söylenmemesiyle yapılır.

Benzetmenin asıl unsuru olan benzeyen ve benzetilenden yalnızca biri kullanılarak yapılır.

a) Açık İstiare: Benzeyenin bulunmayıp yalnızca benzetilenle yapılan istiaredir.

Örnek: “Bedr'in aslanları ancak bu kadar şanlı idi” Cümlesindeki  "ASLAN" bu istiare çeşidine bir örnektir .      

                                         “Aslanlarımız düşmanları yendi. 'aslandan kasıt askerdir.

b) Kapalı İstiare: Benzetilenin bulunmayıp yalnızca benzeyenle yapılan istiaredir.

Örnek:

                                       Her taraf kırık dökük

                                       Dalların boynu bükük

                                       "Kederliyiz" der gibi

                                                       Orhan Seyfi Orhon

Dallar boynu bükük insana benzetiliyor ama kendisine benzetilen insandan söz edilmiyor. Boynu bükük sözcüğü ile insanın bir özelliği vurgulanıyor.
                           
O kız yüzümü tırmaladı burada tırmalamak hayvana mahsustur ve bu özellik insana verilmiştir.

Karışık Örnekler:

- Bir hilal uğruna ya Rab ne güneşler batıyor. (A.İ)

- Ay,altın ağaçlardan yere damlıyordu.(K.İ)

- Ülkemizde üniversiteden mezun olmuş pek çok fidan artık iş de bulamıyor.(A.İ)

- Bahar gelince bir ağızdan şarkılar söyler kuşlar.(K.İ)

- Bugün gökten inciler yağıyordu.(A.İ)

- Galatasaray,Fenerbahçe kalesine gol yağdırdı.(K.İ)

- Genç adamın sözleri,kızın yüreğini yakıyordu.(K.İ)

- Sanat,hür bir ortamda boy atar.(K.İ)