Streptomisin

Streptomyces griseus adlı mantardan elde edilen, aminoglikozitler grubundan olan, birçok mikroorganizmaya tesirli olan bir antibiyotik. Streptomycin bakterilerin protein yapımını bozarak, tesirli olmaktadır. Bu işlemi yaparken, (+) katyonik gruplar, bakteri hücresinin zarındaki (–) anyonik gruplarla birleşerek bakteri zarını hasara uğratır. Streptomisin, bakterinin enerji teşekkülünü de bozar. Streptomisinin bulunmasıyla, verem tedâvisinde büyük bir çığır açılmış ve verem yenilmez bir hastalık olma sıfatını kaybetmiştir.

Streptomisinin bâzı zararlı yan tesirlerinin tespit edilmesine rağmen, bugün dahi verem tedâvisindeki önemini muhâfaza etmektedir. Streptomisin, zatürre, zatülcenp, kardit gibi enfeksiyon hastalıklarının tedâvisinde; ayrıca bâzı ameliyatlardan önce barsaklardaki bütün bakterilerin öldürülmesinde de kullanılır.

Streptomisin, allerjik tezahürlere yol açtığı için toz veya merhem olarak kullanılmaz. Streptomisinin en mühim yan tesiri 8. kafa sinirine (duyma ve denge siniri) zarar vererek sağırlığa yol açmasıdır. Yaşlılarda, böbrek yetmezliği olanlarda, bu sinire zararlı diğer ilâçlarla berâber kullanıldığında, işitme bozukluğu olanlarda, vücûdundan aşırı su kaybeden şahıslarda ve uzun süreli kullanımında bu zararlı yan tesiri artar.

Streptomisinle tedâvide ideal dozda ve kısa süre yapılması, kulak çınlaması başlayınca ilâcın derhal kesilmesi çok önemlidir. Streptomisin kullanmada en uzun süre bir ay veya biraz fazla bir zamandır.